Elektronik Okul Dergisi Nasıl Hazırlanır?: 10 Adımda E-Dergi Hazırlama

Okul dergisi hazırlamak ilk bakışta zor bir süreç gibi görünse de doğru atılan adımlarla tek başınıza elektronik bir dergi hazırlamak zor değil. Okul dergisi hazırlarken takip etmiş olduğum 10 adım sizlerle.

Besni Anadolu İmam Hatip Lisesi Sosyal Medya Kulübü olarak öğrencilerimizle birlikte hazırladığımız bir elektronik dergi yayına aldık. Bu dergiyi sizlerle paylaşmak istedim. Ancak, blogumun içeriğine uygun olarak elektronik dergi nasıl hazırlanıra değinerek nerelerden yardım aldığımı sizlerle paylaşacağım.

Kulüp olarak öncelikle bir elektronik dergi çıkaracağımızı kararlaştırmıştık ancak dergi içeriğinde neler olacaktı ve dergiyi hangi programla nasıl yapacağıma dair gerçekten hiçbir fikrim yoktu. Sadece microsoft office publisher ile bir bülten oluşturmayı düşünüyordum ve sanırım o şekilde de halledebilirdim her şeyi. Ancak biraz araştırdıktan sonra inDesign programı ile tanıştım ve internet üzerinden bulduğum taslaklar vasıtası ile dergiyi hazırladım. İçerik konusunda da okulumuzdaki meslek öğretmenlerimizden Ömer Korkmaz hocam yardıma koştu ve bu konuda bir çok fikir verdi. Bu noktadan sonra kafamda dergi taslağını oluşturmam zor olmadı. Tam bu noktada sizlere de yardımı dokunması açısından okul dergisi oluşturma aşaması hakkında her bir adımı tek tek anlatma ihtiyacı hissettim. Bu adımlara geçmeden önce eklemek istediğim önemli konu ise bu derginin teknik işlerinde tek başımaydım ve içerik konusunda da sadece bir öğretmenimizden yardım aldım. Yani, dergi hazırlama aşamasında büyük bir ekip varsa ve basılı bir dergi düşünülüyorsa bu adımlar onlar için geçerli olmayabilir. Ben sadece tek bir kişinin isteği ve çabasıyla nasıl bir dergi oluşturulabileceği konusunda yardımcı olmaya çalışıyorum.

Okul Dergisi Hazırlarken Takip Ettiğim Adımlar:

1. Dergi yayın biçimi: Bu konuda kesinlikle almanız gereken önemli kararlar var. Bunlardan bir tanesi dergi yayını nasıl olacak meselesi. Biz elektronik dergiye odaklandık çünkü sosyal medya kulübüne uygun olan buydu. Ayrıca elektronik olması maliyet açısından da sizleri rahatlatacaktır. Biz bu dergi için sadece 15tl harcadık.
2. Dergi yayın tarihi ve içeriklerin ulaştırılması için son tarih: Dergiyi kesinlikle ne zaman yayına almak istediğinizi tüm dergi ekibiyle paylaşmalısınız. İçerikler konusunda da öğrencilere kesinlikle gün ve tarih verin. Gün verirken bir haftayı geçirmemeye dikkat edin çünkü öğrenci süreçten kopabiliyor.
3. Dergi içeriği ile ilgili bir "yapılacaklar listesi": Telefonumdaki wunderlist isimli bir yapılacaklar listesi uygulamasından yardım aldım ve Ömer hocamdan aldığım yardım ile bu içerik listesi oluşturdum. Bizim dergimizde olmasını planladığım başlıklar şöyleydi: okulumuzdan haberler, bir röportaj, öğretmenlerin kaleminden, öğrencilerimizden hikayeler ve şiirler, öğrencilerimizden çizimler, fotoğraflar, ilginç bilgiler, sıradışı haberler, mizahi paylaşım, sosyal medyadan seçkiler. 
4. Görev Dağılımı: Dergi içeriği belirlendikten hemen sonra her bir kategori için öğrenci görevlendirdim. Okulumuzdan haberler kısmı için sadece okul websitesini kullandım yani bu konuda içerik zaten hazırdı ve derginin on sayfasını rahatlıkla kaplıyordu. Öğrencilerden hikaye ve şiir kısmını hem kendim hem edebiyat öğretmenimiz Gülten hocam takip etti. Zaten derginin büyük çoğunlukla içeriği bu kısımdan oluştu ve öğrencilerin de çok hoşuna gitti bu durum. Fotoğraflar konusunda içeriği ben takip ettim ve dergide fotoğrafının yayınlanmasını isteyen herkesin bana sosyal medyadan isim ve soyisimleriyle fotoğrafları göndermelerini istedim. İlginç bilgiler kısmını bir kaç öğrenciye görev olarak verdim. Sıradışı haberleri kulübümüzden iki öğrenciye vermiştim ancak içerik bulamadılar ve ben de üstelemedim. Mizahi paylaşım konusunda yine iki öğrenciye görev verdim. Görev verirken en dikkat ettiğim konu ise derginin çıkmasına iki ay gibi bir süre olmasına rağmen görevlerin en kısa zamanda yapılmasına dikkat ettim. Dergi ile ilgili içerik talep ettiğimde aynı gün içerisinde bile bir çok hikaye ve şiir elime ulaştı. Öğrencilerin kendi eserleri bir dergi için gerçekten vazgeçilmezlerden.
5. Yazıların Dijital Ortama Geçirilmesi: Bu konuda kulübümüzdeki öğrencilerden üç kişiyi görevlendirdim ve gelen yazıları hemen onlara paslayıp word dosyası haline getirttim. Gelen her yazının dijital ortama en hızlı şekilde geçirilmesine dikkat ettim.
6. Editör: Yazılar dijital ortama geçtiği andan itibaren edebiyat öğretmenimiz Gülten Eser Dost'tan yardım aldım. Kulüpler arası işbirliği olarak da dergi künyesinde yayın kurulu altına hocamızın kulübünü yazdım. Kendisi bütün yazıları önce dijital ortamda kontrol etti ve sonrasında dergi tasarımı bittikten sonra son tashih işini de yüklendi ve dergi yazım ve imla hatalarından bu şekilde arındırıldı.
7. Tasarım Çalışmaları: Bu adım konusunda geç kaldığımı kabul ediyorum çünkü daha önce dergi üzerine hiç çalışmamıştım. Öncelikle okul haberlerini dergi için uygun bir tasarıma çevirmek için canva.com sitesini kullandım. Oradaki bülten şablonlarından faydalanarak okul websitemizdeki uygun haberleri ilk süreçte hemen hazırlamış oldum. Hemen eba üzerinde yayınlanmış okul dergilerini inceledim, tasarımlarına ve içeriklerine odaklandım. Sonrasında inDesign programı ile tanıştım ve adobe sitesinde ücretsiz dergi şablonlarını incelemeye başladım. Ayrıca youtube üzerinden programla ilgili videolar izledim. Zihnimdeki dergi tasarımına uygun iki üç şablon indirdim ve bunları tek bir dergi haline getirdim. Ücretsiz şablonları şu linkten indirebilirsiniz: Bedava Adobe InDesign Dergi Şablonları İndir
8. Telif Hakkı Sıkıntısı olmayan Görseller ve Resimler: Bu konu bence dikkat edilmesi gereken meselelerden bir tanesi. Telif hakkına dikkat ederek dergiyi hazırlamak sizleri rahatlatacaktır. Bu konuda yardımımıza stock fotoğraflar bulabileceğimiz ücretsiz websiteleri koşuyor. Dergimizdeki kendi çektiklerimiz dışındaki bütün görseller bu websitelerinden alınma ve herhangi bir telif hakkı yok ve resmi nereden aldığınıza dair bir not düşmenize de gerek yok. Kaynaklar şöyle: pexels.com, pixabay.com, foter.com   
9. Yayın: Dergi yayını için hemen araştırmalara başladım. İlk başta eba üzerinde yayınlanarak websitemize ve sosyal medya hesaplarımıza linkleri koymak aklımızdaydı. Ancak eba süreci uzun süreceğini de düşünerek alternatif bir yol izledik. Fliphtml5 websitesi üzerine dergimizin pdf halini yükledik ve bu websitesinin meb internet ağında çalıştığından emin olduktan sonra yayına aldık. Sosyal medya hesaplarımızda linkin açıklayıcı olması için bitly.com sitesinden yardım aldım ve şu linki oluşturdum: bit.ly/ikra-edergi Bu şekilde linki görenler için açıklayıcı bir kısayol oluşturmuş oldum.
10. Dağıtım: Aslında bu adım yayın ile benzeşse de açmamın sebebi farklı bir yol izlemem. Elektronik bir dergi hazırladığımız için, bütün öğrencilere derginin ulaştığından emin olmak istediğimden dolayı bütün dergiyi renkli çıktı alarak okul duvarına astım. İşte tek harcanan para buradaydı. Beyaz fon kartonları aldım ve sayfaları düzenli bir şekilde her fon kartona dört sayfa gelecek şekilde yapıştırdıktan sonra uygun bir duvar seçerek oraya astım. 

Elektronik dergi hazırlamak için ücretsiz programlar arıyorsanız lütfen linke tıklayınız yada videoyu izleyiniz. 

• [message]
• İkra Elektronik Okul Dergimizin 2. Sayısı Yayında
• İkra E-Dergimizin 2. Sayısını hazırlarken yaptığım değişiklikler ve daha fazlası için tıklayın: [İkra e-dergi 2. Sayı##eye##]

Dergimizi merak edenler aşağıdan okuyabilir. Umarım beğenirsiniz ve eğer geliştirilmesi gereken yerler olduğuna inanıyorsanız yorumlarda bu konuda bize yardımcı olabilirsiniz.